Chị Nhung đang trả tiền cá.
Chính xác thì chừng nào chợ cá đồng Vĩnh Biên – nay là chợ Phường 3 bắt đầu họp buổi đầu tiên rồi chừng nào kết thúc cũng chẳng ai định trước được… Chỉ biết khi có “hơi chướng non” về, nước trên đồng Ngã Năm bắt đầu “vô nước chum” thì chợ cá bắt đầu họp. Rồi mấy giờ thì bắt đầu buổi chợ? Cũng không ai để ý… chỉ biết là “từ khuya cho tới hết cá – tầm “trời vừa đâm may ngang” thì tan buổi chợ. Theo thống kê của UBND Phường 3, chợ thường tập trung khoảng 30 – 40 người tới buôn bán cùng hơn 10 sạp hàng buôn bán tạp hóa cố định… nhưng riêng “chợ cá đồng” thì vô mùa, có trên dưới 10 hộ tập trung về cân cá, bỏ mối.
Cứ khoảng 2 giờ là chợ đã sáng nhấp nhoáng, lung linh từ ánh đèn soi, đèn điện xách tay, đèn xe hon da tới lui, qua lại. Để có mặt ở chợ cá này thì từ 11 giờ đêm, anh Đặng Hồng Hận đã đi dỡ lú, dỡ lọp để gom cá cân cho chủ vựa ở chợ. Đêm nào trời mưa – cá chạy thì kể như ngon, còn bữa nào trời không mưa – cá ít chạy thì tuy không được nhiều nhưng cũng dư tiền chợ để bù cho một bữa thức sớm đi dỡ lú, dỡ lọp.
Anh Hồng Hận cho biết: “Nói là nghề thì hơi quá, chớ mỗi đêm vô mùa cũng kiếm được hai – ba trăm ngàn. Siêng chút xíu thì cũng dư tiền chợ để dành qua tháng hạn! Mương đìa, đường nước sẵn đó thì đặt vài cái lú, ba bốn cái lọp bắt cá lựa thôi. Cá nhỏ nó cũng vô mương, vô ruộng của mình chớ cũng không có đi đâu”!
Cả chục năm nay, chuyện bán – mua, cân – đếm rồi giá cả đều diễn ra nhanh chóng, gọn lẹ. Mỗi chủ vựa cá đều có mối ruột, mọi chuyện bây giờ chỉ cần bấm điện thoại là xong. Cá đồng mùa này chủ yếu là cá lóc, cá rô, cá trê rồi lươn, ếch… Cứ đánh theo trọng lượng, kích cỡ mà phân ra cá nhứt, cá nhì, cá dạt mà định giá. Câu chuyện “tới mùa thì trở thành chủ vựa” của chị Nguyễn Thị Nhung cũng thật thú vị! Năm nay mới bốn mươi ngoài nhưng tính ra thì chị là một trong những người đầu tiên “sáng lập” nên cái chợ cá đêm này! Vừa coi lựa cá, vừa chốt giá với bạn hàng… Chị cũng tranh thủ kể cùng tôi câu chuyện một ngày ngẫu nhiên trở thành “chủ vựa”!?
- Nhớ thì sao nhớ vì cũng cả chục năm rồi. Chồng em thì mần ở nhà còn em làm công nhân cho Siêu thị Co.opmart trên thành phố Sóc Trăng. Đợt đó thấy vô mùa nước nổi cá nhiều nên rủ mấy người bạn mần nghề này vì nhà dưới đây mình đứng ra gom cá cũng tiện. Tới mùa thì về mần rồi tới chừng hết cá lại lên trển mần lại.
Nằm cặp tuyến Quản lộ - Phụng Hiệp và tuyến kênh xáng Quản lộ - Phụng Hiệp – Cà Mau nên chợ cá đồng Phường 3 có lợi thế thuận lợi trong việc vận chuyển mua bán từ nơi đây đi những chợ khác. Không chỉ thương lái khu vực trong tỉnh đến thu mua mà khi “cá nhiều” cũng hút thương lái ở các tỉnh: Cà Mau, Bạc Liêu, Vĩnh Long rồi Hậu Giang gom về lấy cá. Trung bình vào mùa nước nổi thì chỉ trong một buổi chợ cũng có hơn 1 tấn cá đồng các loại nơi đây đi về các khu chợ lớn trong vùng.
Anh Nguyễn Thanh Bình vốn gốc là “dân chạy xe” ở thành phố Sóc Trăng nhưng vô mùa thì tầm 1-2 giờ đã xuống tới chợ để lựa cá về bỏ mối lại cho vài sạp bán cá trong chợ Sóc Trăng. Tùy theo cá “xấu-đẹp” mà liên lạc để kết giá với chủ sạp trên chợ. Trung bình một chuyến hàng về chợ thì cũng kiếm được ba đến bốn trăm ngàn tùy theo buổi chợ, tùy theo giá cả “hút hàng hay không hút hàng”.
Những thùng cá lóc, cá trê, cá rô mề theo xe “lái cá” về chợ lớn
Trời đâm mây ngang rồi dần hửng sáng, quãng 5 giờ thì kể như đã xong buổi “chợ cá theo mùa”. Những thùng cá lóc, cá trê, cá rô mề theo xe “lái cá” về những chợ lớn trong và ngoài tỉnh. Thật sự thì ở những chợ quê khác vùng Ngã Năm mùa này cũng có những “chợ cá theo mùa”, nhưng duy chỉ có chợ cá Vĩnh Biên – Phường 3 là nhộn nhịp nhất.
Chướng sòng – đồng khô dần… thì cũng xem như “hết mùa chợ cá đêm”. Thật ấn tượng với những phiên chợ cá đêm – hợp tan theo mùa gió. Thương lắm mùa chướng miền Tây.
Phương Quang