Đồng bào Khmer trên địa bàn thành phố Sóc Trăng tập trung chủ yếu tại các phường vùng ven, đa số sống bằng nghề nông. Những năm gần đây, trong nỗ lực giúp đồn bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế, các cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể đã quan tâm, tạo điều kiện hỗ trợ vốn vay, cũng như hỗ trợ cây giống, con giống, vật tư phục vụ sản xuất. Bên cạnh đó, còn tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học - kỹ thuật để bà con áp dụng vào sản xuất, thay đổi tập quán sản xuất, tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao.
Nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp được đồng bào Khmer áp dụng mang lại hiệu quả cao. Ảnh: Lê Vũ
Phường 7, thành phố Sóc Trăng là một trong những địa phương có đông đồng bào Khmer sinh sống, việc thực hiện các chính sách dành cho đồng bào Khmer luôn được địa phương triển khai kịp thời, tạo động lực giúp bà con phấn khởi, tích cực cùng chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác giảm nghèo, làm thay đổi bộ mặt từng khu dân cư. Đặc biệt, trong sản xuất nông nghiệp, bên cạnh việc chuyển giao khoa học - kỹ thuật, hỗ trợ cây - con giống, địa phương còn giới thiệu nhiều mô hình sản xuất mới mang lại thu nhập cao. Ông La Ngọc Anh, ở Khóm 6, Phường 7, chia sẻ: “Mấy năm gần đây, Phường 7 có sự chuyển biến rõ rệt, các tuyến hẻm được nâng cấp khang trang, việc giao thương, đi lại thuận tiện. Ở lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, bà con cũng được tiếp cận nguồn vốn vay, được chuyển giao một số mô hình sản xuất mới cho hiệu quả kinh tế tốt, như mô hình nuôi bò lấy thịt, mô hình trồng ngò gai,… Nhờ đó mà cuộc sống bà con ngày càng khấm khá hơn”.
Phường 10, thành phố Sóc Trăng có hơn 60% đồng bào dân tộc Khmer. Nhiều năm trước đây, đời sống của không ít hộ gia đình còn rất khó khăn, nhiều hộ phải chạy ăn từng ngày do không nghề nghiệp, không có đất sản xuất, không ít hộ vừa thoát nghèo lại tái nghèo. Câu hỏi làm gì để người dân thoát nghèo bền vững là bài toán khó đặt ra cho cấp ủy, chính quyền địa phương ở đây. Thế nhưng vài năm trở lại đây, từ các chính sách hỗ trợ của Trung ương và tỉnh, cùng sự nỗ lực của từng người, từng nhà, đời sống đại bộ phận đồng bào Khmer được chuyển biến rõ rệt. Ông Thạch Chương, ở Khóm 2, Phường 10, phấn khởi nói: “Nhờ các chính sách đào tạo nghề, giới thiệu việc làm mà cuộc sống bà con Phường 10 thay đổi rõ. Đa số thanh niên trong độ tuổi lao động ở phường đều có việc làm, thu nhập ổn định, đời sống gia đình ngày càng phát triển, nhờ đó mà tệ nạn xã hội tại địa bàn dân cư cũng giảm hẳn”.
Bên cạnh phát triển kinh tế, lĩnh vực giáo dục cũng chuyển biến đáng kể. Tại các phường có đông bào Khmer sinh sống, trường lớp được đầu tư khang trang, hiện đại, đồ dùng phục vụ dạy và học được trang bị khá đầy đủ. Có được điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên phát huy tinh thần tự học, sáng tạo, vận dụng linh hoạt bài giảng điện tử, công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng giảng dạy. Đặc biệt, việc dạy chữ và tiếng Khmer cũng được các nhà trường quan tâm, góp phần bảo tồn, phát huy tiếng nói và chữ viết Khmer. Ông Điền Vôn, thành viên Ban Trị sự chùa Chrôi Tưm Chắs, Phường 10, chia sẻ: “Điều tôi tâm đắc nhất là trường học được đầu tư rộng khắp, việc dạy chữ và tiếng nói Khmer được quan tâm; tất cả học sinh trong độ tuổi đều được đến trường. Ngoài ra, những thanh thiếu niên có nguyện vọng có thể theo học các lớp phổ cập do địa phương tổ chức, góp phần nâng cao dân trí”.
Bên cạnh đó, các địa phương có đông đồng bào Khmer sinh sống còn quan tâm triển khai thực hiện tốt 2 Chương trình mục tiêu quốc gia là Giảm nghèo bền vững và Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đơn cử như Phường 5, nơi có đồng bào Khmer chiếm 67% dân số và nông nghiệp là kinh tế mũi nhọn, để giúp bà con nông dân phát triển kinh tế, nhất là hộ Khmer, địa phương đã kịp thời triển khai và thực hiệu quả các chương trình, chính sách của trung ương và tỉnh hỗ trợ đồng bào dân tộc tiểu số. Trong đó, việc chuyển giao khoa học - kỹ thuật được ưu tiên hàng đầu, với việc thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo để nông dân được học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, cơ thể ứng dụng những kỹ thuật mới vào canh tác; đồng thời, ký kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho nông hộ. Nhờ đó, việc sản xuất ngày càng thuận lợi và hiệu quả, đời sống của người dân được cải thiện rõ nét, nhiều hộ Khmer không những được thoát nghèo mà còn vươn lên khá giàu.
Bên cạnh thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, thành phố cũng huy động các nguồn vốn để hỗ trợ cho người dân, tạo điều kiện để người dân tiếp cận nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội để phát triển kinh tế gia đình. Đặc biệt, chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở được thành phố triển khai đúng đối tượng; Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, thành phố đã xây dựng 158 căn nhà đại đoàn kết với tổng kinh phí trên 7,8 tỷ đồng. Riêng Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, đến cuối tháng 3 năm nay đã khởi công xây dựng và hoàn thành 192 căn với tổng kinh phí gần 7,6 tỷ đồng đạt, 51% kế hoạch, trong đó xây mới 60 căn và 132 căn sửa chữa.
Nhiều hộ gia đình Khmer được thụ hưởng từ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Ảnh: Lê Vũ
Không chỉ có đời sống sống vật chất mà đời sống tinh thần cũng được các cấp ủy, chính quyền thành phố Sóc Trăng quan tâm. Thể hiện qua việc thực hiện các chính sách giúp đồng bào Khmerr giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, nhiều hoạt động văn hóa dành cho đồng bào Khmer được duy trì thường xuyên. Vào các dịp lễ, tết của đồng bào Khmer hàng năm, thành phố đều tổ chức hội thi tiếng hát Khmer, và các giải thi đấu thể thao. Ngoài ra, để tạo điều kiện thuận lợi cho đồng bào Khmer sinh hoạt văn hóa, tôn giáo, nhiều năm qua, tỉnh và thành phố luôn dành một phần kinh phí đáng kể hỗ trợ các chùa Phật giáo Nam tông Khmer tổ chức các hoạt động Qua đó, các loại hình văn hóa dân gian như múa Sai dăm, nhạc Ngũ âm được ngành chuyên môn và địa phương tạo điều kiện để bảo tồn và phát huy. Nhờ vậy mà những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer không bị mai một và ngày càng được phát huy, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của đồng bào Khmer trong tỉnh. Đặc biệt, qua các hoạt động bảo tồn văn hóa, bản sắc dân tộc càng hun đút cho cộng đồng dân tộc Khmer nêu cao hơn nữa tinh thần đại đoàn kết dân tộc để cùng chung tay, góp sức xây dựng thành phố Sóc Trăng ngày thêm phát triển. Thượng tọa Lý Minh Đức - Trụ trì chùa SomRong, phấn khởi cho biết: Thời gian qua, chùa SomRong được chính quyền tỉnh và thành phố quan tâm hỗ trợ để cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất. Trong định hướng tới, chùa sẽ tiếp tục tục đầu tư thêm một số hạng mục để phục vụ các hoạt động văn hóa tại địa phương và nhu cầu tín ngưỡng của người dân trong khu vực, góp phần cùng với tỉnh nhà phát triển lĩnh vực du lịch tâm linh.
Việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần đồng bào Khmer là một trong những chính sách quan trọng, được thành phố Sóc Trăng vận dụng linh hoạt. Qua đó, từng bước cải thiện, nâng cao đời sống cho đồng bào Khmer và làm cho diện mạo vùng đông đồng bào Khmer ngày thêm khởi sắc.
Lê Vũ