Thực trạng và những khó khăn ban đầu
Trong 9 tháng đầu năm 2024, công tác phát triển BHXH tự nguyện tại huyện Châu Thành gặp nhiều khó khăn, thách thức. Địa phương này vốn là khu vực nông thôn, thu nhập người dân không ổn định, nhận thức về chính sách BHXH còn hạn chế. Nhiều người dân chưa hiểu rõ về lợi ích lâu dài của việc tham gia BHXH tự nguyện, dẫn đến tâm lý e ngại, do dự khi tiếp cận với chính sách.
Đội ngũ tuyên truyền viên tại cơ sở dù nhiệt tình nhưng thiếu kinh nghiệm và kỹ năng thuyết phục. Phương pháp tuyên truyền chủ yếu dựa vào tài liệu và hội họp, chưa có sự đổi mới để phù hợp với đặc thù dân cư. Những hạn chế này khiến Châu Thành trở thành một trong những huyện có tỷ lệ phát triển người tham gia BHXH tự nguyện thấp nhất tỉnh. Tính đến hết tháng 9/2024, số người tham gia BHXH tự nguyện chỉ vỏn vẹn ở con số 1.088 người và chỉ đạt 45,52% so với chỉ tiêu kế hoạch được giao.
Đồng chí Nguyễn Văn Mỹ - Huyện ủy viên, Phó Chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban Chỉ đạo huyện phát biểu tại Hội nghị sơ kết Ban Chỉ đạo
Bước ngoặt từ sự chỉ đạo sát sao
Trước thực trạng đó, Ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT của huyện đã quyết tâm tạo ra sự thay đổi. Nhận thấy những khó khăn, đồng thời xác định rõ vai trò quan trọng của BHXH tự nguyện trong đảm bảo an sinh xã hội, Ban Chỉ đạo huyện đã đưa ra những chỉ đạo chiến lược, chủ động xây dựng kế hoạch chi tiết, bám sát tình hình thực tiễn, huy động sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, từ các cấp ủy, chính quyền đến đoàn thể địa phương.
Đánh giá tình hình phát triển người tham gia BHXH tự nguyện tại Hội nghị sơ kết 9 tháng đầu năm, nhiều câu hỏi được đặt ra tại sao Châu Thành lại thực hiện quá thấp so với chỉ tiêu được giao, đồng chí Nguyễn Văn Mỹ - Huyện ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, Trưởng Ban Chỉ đạo huyện, nhấn mạnh: “Chúng tôi xác định công tác phát triển BHXH tự nguyện không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành BHXH mà là nhiệm vụ chính trị của toàn hệ thống chính trị địa phương. Do đó, Ban Chỉ đạo đã thống nhất triển khai đồng bộ các giải pháp, huy động mọi nguồn lực để thay đổi cục diện này. Chúng tôi sẽ trả lời bằng con số vào cuối năm”.
Từ quyết tâm đến hành động cụ thể
Nói là làm, hàng loạt cuộc họp, hội nghị về phát triển BHXH tự nguyện được tổ chức từ huyện đến cơ sở, với sự tham gia của lãnh đạo các cấp, các ngành và các đoàn thể. Từng thành viên Ban Chỉ đạo, mỗi đơn vị, địa phương đều được quán triệt rõ ràng nhiệm vụ và trách nhiệm của mình. Ngoài ra, Ủy ban nhân dân huyện còn chỉ đạo sát sao, thường xuyên kiểm tra, giám sát và kịp thời tháo gỡ khó khăn cho cơ sở. Mỗi ý kiến đóng góp đều được lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện lắng nghe, mỗi vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện đều được giải đáp, chỉnh sửa và áp dụng làm sao để có giải pháp phát triển người tham gia BHXH tự nguyện một cách thiết thực, hiệu quả, đồng thời truyền tải được ý nghĩa nhân văn của chính sách BHXH tự nguyện một cách dễ hiểu đến với mọi tầng lớp nhân dân.
Bên cạnh đó, hiểu rõ vai trò của đội ngũ tuyên truyền viên trong việc đưa chính sách BHXH tự nguyện đến gần hơn với người dân, huyện Châu Thành đã tập trung xây dựng và kiện toàn lực lượng này ngay từ cơ sở. Các cán bộ chủ chốt như bí thư chi bộ ấp, cán bộ không chuyên trách tại xã, thị trấn… đều được chọn lựa, tập huấn kỹ càng về công tác tuyên truyền, qua đó giúp nâng cao kỹ năng thuyết phục và xử lý tình huống trong công tác vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện.
Đồng chí Nguyễn Văn Mỹ - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, Trưởng Ban Chỉ đạo huyện, khẳng định: “Mỗi cán bộ đều là một tuyên truyền viên, là cầu nối mang thông điệp an sinh xã hội đến từng hộ gia đình, họ không chỉ là những cán bộ mẫu mực mà còn là những người gần dân, hiểu dân nhất. Chúng tôi không chỉ mong muốn cán bộ cơ sở hiểu rõ chính sách, mà còn phải trở thành những tuyên truyền viên thực thụ, để giải thích và đồng hành cùng người dân trong việc tiếp cận chính sách BHXH, BHYT. Đội ngũ tuyên truyền viên không chỉ đóng vai trò là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nhân dân, mà còn là “ngọn cờ đầu” trong việc vận động quần chúng tham gia BHXH tự nguyện”.
Sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị
Một điểm nhấn quan trọng trong thành công của huyện Châu Thành là sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Từ Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Phòng Giáo dục và Đào tạo, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội, các hội đoàn thể như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên… đến các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đều chung tay thực hiện công tác tuyên truyền chính sách BHXH. Họ tận dụng mọi cơ hội, từ các cuộc họp chi bộ, họp dân phố, đến các buổi giao lưu văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt đoàn thể để chuyển tải thông điệp về chính sách BHXH, BHYT, lồng ghép về quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện.
Đặc biệt, huyện đã phát huy tối đa vai trò của Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên trong công tác tuyên truyền. Không dừng lại ở các hội nghị hay cuộc họp sinh hoạt thường kỳ, các tổ chức này còn mang chính sách BHXH tự nguyện đến từng góc phố, từng hộ gia đình, nhất là với cộng đồng người dân tộc Khmer, thông tin được truyền tải bằng ngôn ngữ bản địa, giúp bà con dễ tiếp cận và hiểu rõ chính sách, tạo sự gần gũi và thuyết phục. Hay như những mô hình sáng tạo được các hội, đoàn thể khởi xướng và triển khai rộng rãi như mô hình: “Nuôi heo đất tích lũy tham gia BHXH tự nguyện”, “Tổ phụ nữ tham gia BHXH tự nguyện”… đã thực sự làm thay đổi cách tiếp cận và nhận thức của người dân về chính sách này. Tại các buổi sinh hoạt, từng thành viên sẽ cùng nhau tiết kiệm mỗi ngày một khoản nhỏ để dành cho việc tham gia BHXH tự nguyện, qua đó lan tỏa thông điệp “Tiết kiệm nhỏ, an tâm lớn”. Đây không chỉ là cách làm thiết thực mà còn là hình ảnh gắn liền với tinh thần sẻ chia và hỗ trợ nhau vượt qua khó khăn trong cộng đồng, để mỗi người dân đều có thể tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH tự nguyện.
Ra mắt Mô hình “Hội viên nông dân nuôi heo đất tích lũy tham gia BHXH tự nguyện” tại xã Hồ Đắc kiện
Những buổi trò chuyện thân tình tại nhà, trong các cuộc họp dân cư hay nhóm sinh hoạt cộng đồng đã giúp chủ trương của Đảng và Nhà nước thấm sâu vào từng người dân. Chị Đỗ Thúy Hồng - Chủ tịch Hội Nông dân xã Hồ Đắc kiện, luôn mang theo cuốn sổ nhỏ ghi lại những câu hỏi của bà con về chính sách BHXH, BHYT để phản hồi về BHXH huyện, nhằm giải đáp kịp thời những thắc mắc của bà con. Chị chia sẻ: “Nhiều người dân ban đầu còn dè dặt, chưa hiểu chính sách. Nhưng khi mình giải thích thấu đáo, họ bắt đầu đồng cảm và tin tưởng hơn. Tôi thường lồng ghép câu chuyện thực tế vào các buổi nói chuyện để mọi người thấy được giá trị lâu dài của việc tham gia BHXH tự nguyện”.
Song song với phương pháp tuyên truyền, tư vấn truyền thống, huyện Châu Thành đã áp dụng những công cụ hiện đại như sử dụng file trình chiếu, phát các video clip với hình ảnh minh họa sống động, gần gũi. Những tài liệu đa phương tiện này không chỉ giúp thông tin về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trở nên dễ hiểu, hấp dẫn mà còn tạo sự hứng thú cho người tham dự. Đây là cách làm sáng tạo, góp phần giúp cán bộ tuyên truyền viên có thêm công cụ hỗ trợ hiệu quả trong việc giải thích, tư vấn trực tiếp đến từng người dân.
Đồng chí Quách Thanh Tùng - Giám đốc BHXH huyện Châu Thành, chia sẻ: “Chúng tôi không ngừng tìm kiếm các cách làm mới để chính sách BHXH tự nguyện đến gần hơn với người dân. Vai trò hỗ trợ từ chính quyền và các đoàn thể địa phương là rất quan trọng, giúp công tác tuyên truyền đạt hiệu quả thiết thực. Thành công này là minh chứng rõ ràng cho tinh thần đoàn kết và quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị”.
Bước chuyển mình mạnh mẽ
Những nỗ lực không ngừng nghỉ đã mang lại “trái ngọt” cho Châu Thành. Theo số liệu cập nhật đến ngày 28/11/2024, huyện đã đạt 102,30% kế hoạch về BHXH tự nguyện với 2.445 người tham gia, vượt 50 người so với chỉ tiêu được giao, tăng 1.245 người so với tháng 10/2024. Con số này không chỉ thể hiện sự tăng trưởng mà còn khẳng định niềm tin ngày càng cao của người dân vào chính sách BHXH tự nguyện, là thành quả minh chứng cho sự đoàn kết, quyết tâm và cách làm đúng đắn của địa phương. So với các địa phương khác, thành tích này là một bước đột phá. Châu Thành là minh chứng sống động cho câu chuyện của sự nỗ lực vượt khó.
Nhìn lại hành trình đã qua, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành Nguyễn Văn Mỹ, chia sẻ: “Thành công này là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể địa phương. Bài học lớn nhất chính là sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị và việc phát huy tối đa sức mạnh của nhân dân. Khi dân hiểu, dân tin thì mọi khó khăn đều có thể vượt qua”.
Lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành khẳng định, yếu tố then chốt dẫn đến thành công trong việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện chính là sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Từ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Ban Chỉ đạo huyện đến sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, các đoàn thể và tổ chức xã hội, đặc biệt là đội ngũ tuyên truyền viên ở cơ sở, tất cả đều hướng đến mục tiêu chung là làm cho chính sách BHXH, BHYT trở nên gần gũi và thiết thực hơn với người dân. Mọi hoạt động tuyên truyền, vận động không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt thông tin mà còn phải thấu hiểu, chia sẻ và gắn bó với nguyện vọng, nhu cầu của người dân. Đây chính là chìa khóa để đưa chính sách đến gần dân nhất.
Kỳ vọng trong tương lai
Thành công của huyện Châu Thành không chỉ là niềm tự hào của địa phương mà còn là bài học kinh nghiệm cho các huyện khác trên toàn tỉnh Sóc Trăng. Trong thời gian tới, Ban Chỉ đạo huyện đặt mục tiêu tiếp tục duy trì và phát huy kết quả này, tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ tuyên truyền viên, đổi mới phương thức tuyên truyền và tạo mọi điều kiện thuận lợi để người dân tham gia chính sách BHXH, BHYT.
Câu chuyện của huyện Châu Thành không chỉ thể hiện qua những con số ấn tượng về tỷ lệ phát triển người tham gia BHXH tự nguyện mà còn là minh chứng rõ nét cho sức mạnh của sự đoàn kết, quyết tâm đồng lòng và những nỗ lực không ngừng nghỉ của cả hệ thống chính trị và từng cán bộ tại cơ sở. Đây cũng là động lực để huyện tiếp tục phấn đấu và phát triển, góp phần xây dựng một hệ thống an sinh xã hội vững mạnh, vì lợi ích của mọi người dân.
Tuyết Nhung